
DASH Diyeti
Amerika Birleşik Devletleri’ nde artan hipertansiyon prevalansı ile 1990′ lı yılların ortalarında DASH (Dietary Approaches To Stop Hypertension) diyeti oluşturulmuştur. Ulusal Sağlık Enstitüleri’ nin bir parçası olan Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü tarafından, yüksek tansiyon yönetiminde rehberlik sağlamak üzere geliştirilmiştir; ayrıca Amerikan Kalp Derneği tarafından hipertansiyonun önlenmesi ve tedavisi için önerilmiştir.
DASH diyeti hipertansiyonu durdurmak ve ilaç kullanmadan hipertansiyon tedavisine veya önlenmesine yardımcı olmak için tasarlanmış, sağlıklı beslenmeye hayat boyu devam eden bir beslenme yaklaşımıdır.
DASH diyeti, sebzeler, meyveler, protein ve lif, yağsız veya az yağlı süt ürünleri, kepekli tahıllar, kümes hayvanları, balık, sert kabuklu yemişler ve sebze yağlarının tüketilmesini vurgular ek olarak ise potasyum, kalsiyum ve magnezyum dahil kan basıncını düşürmede olumlu etkiye sahip olduğu bilinen mineraller içeren, besin ögeleri açısından zengin diğer besinlerin yeterli miktarlarıyla karakterizedir. Diğer yandan total yağ, doymuş yağ, kolesterol ve sodyumdan düşük gıdaların tüketilmesini desteklemekte; sodyumun azaltılmasına, doymuş yağ oranı yüksek besinlerin, tatlıların ve şekerle tatlandırılmış içeceklerin sınırlandırılmasını söylemektedir.
Yiyeceklerin porsiyon miktarları, kişinin enerji ihtiyacına göre değişmektedir. DASH diyetinin günlük beslenme hedefleri şöyledir:
- Total yağ: kalorinin % 27’si
- Doymuş yağ: kalorinin % 6’sı
- Protein: kalorinin % 18’i
- Karbonhidrat: kalorinin % 55’i
- Kolesterol: 150 mg
- Sodyum: yaklaşık 2300 mg
- Potasyum: 4700 mg, Kalsiyum: 1250 mg, Magnezyum: 500 mg
- Lif: 30 g
DASH diyeti’nde tam tahıllı ürünlerin, sebzelerin, meyvelerin, düşük yağlı süt ve ürünlerinin, yağsız kırmızı et, tavuk eti, balık etinin, fındık-fıstık çeşitlerinin ve kuru baklagillerin tüketilmesi önerilmektedir. Toplam yağ, doymuş yağ ve kolesterol alımı kısıtlanır.
Beslenme Önerileri
Rafine karbonhidrat ve şeker alımını azaltmaları ve bunun yerine sebze, kuru baklagil, meyve, süt ürünleri ve tam tahıllardan gelen kompleks karbonhidrat alınmalıdır.
Şekerli bisküviler, kek, çikolata, helva tüketilmemelidir.
Hamur işi yiyecekler tüketilmemelidir.
Gazlı içecekler ve alkol tüketilmemelidir.
Yağda kızartmalar, kavurmalar tüketilmemelidir.
İşlenmiş et ürünleri(SUCUK, SALAM, SOSİS vb.) tüketilmemelidir.
Yağlı etler, kaymak, krema, yağlı soslar tüketilmemelidir.
İçeriği bilinmeyen hazır besinler tüketilmemelidir.
Kuyruk yağı, tereyağ, ketçap, mayonez, margarin tüketilmemelidir.
Çok tuzlu besinler(TURŞU, SALAMURA, KONSERVE vb.) tüketilmemelidir.